Eind april, begin mei [2018] ben ik naar Noord-Italië gespoord, en heb er zeven steden bezocht: Turijn, Genua, La Spezia, Parma, Modena, Ferrara en Piacenza. Enkel Turijn kende ik al. Twee weken, of toch bijna, schoonheid, elegantie, vriendelijkheid, betrouwbaarheid, reinheid en lekkere dingen. Bijna, zeg ik, omdat er ook wel eens een uitzondering was.
Zo begon een bericht dat ik op 19 mei postte — ik was pas terug —, Italiaanse blinden, mooie auto’s, en een sluier, en waarin ik talrijke andere bijdragen aankondigde.
Jef Van Staeyen
Auteur: Jef Van Staeyen (Pagina 78 van 131)
versie per 5 augustus 2018
klik hier als je liever een PDF-bestand leest
Als je in Piacenza bent (of in Parma), lijkt het soms alsof die stad net voorbij Leuven of Oudenaarde ligt, en dat Frankrijk, behalve Arras, Douai of Cambrai, niet meer bestaat. Daarmee bedoel ik niet de aard van het stedelijk landschap, dat ondanks het even vlakke land erg verscheiden is. Net als zovele Italiaanse steden zijn Parma en Piacenza vooral uit grote of zelfs immense paleizen gebouwd, en dat is (letterlijk) een breed verschil met de smalle, kleine huizen in Vlaanderen.
Terloops. Uit die paleizen blijkt ook, me dunkt, dat de sociale tegenstellingen in Vlaanderen nooit zo extreem als in Italië zijn geweest. Niemand heeft ooit geld en macht genoeg gehad om dergelijke dingen te bouwen. De grootste niet kerkelijke gebouwen in Vlaanderen zijn vooral openbare gebouwen (met de Ieperse hallen als extreem voorbeeld) of gildenhuizen (die gemeenschappelijk zijn). Ook de Vlaamse ruimtelijke en architecturale wanorde is aan die (relatieve!) sociale gelijkheid gelinkt. Ruimtelijke orde kan slechts ontstaan bij een sterke concentratie van macht of een hoge mate van burgerzin. Vlaanderen heeft geen van beide.
Maar ik wijk af. Wat ik zeggen wil: Piacenza en Parma liggen niet ver af, omdat je er voortdurend op stukken van de eigen geschiedenis stoot. Nu ja, als je oog hebt voor die geschiedenis, museums of kerken bezoekt, en leest wat er op plakkaten en monumenten geschreven staat. Voor wie de wereld rond voetbal draait, ligt dat uiteraard anders. Hem liggen Chelsea en Manchester dichter bij huis.
(klik op de foto om meer beelden van Modena te zien)
Modena is de stad van de perfectie. Het is de stad van het beste restaurant ter wereld (Osteria Francescana, volgens The World’s 50 Best, ik ben er niet geweest — in Modena heb ik de enige pizza van mijn reis gegeten, en die was echt niet goed). Het is de stad waar snelle auto’s worden gebouwd (Ferrari, Lamborghini, Maserati, Pagani — en wat de motoriek misschien niet altijd aan betrouwbaarheid heeft, biedt het koetswerk aan elegantie wel). Het is de stad waar het oude hertogelijk paleis sinds 1859 de Accademia militare di Modena herbergt — het immense complex breekt de stad in twee; slechts via een omweg ga je van het station naar de Piazza Grande.
Modena straalt een zekere strengheid uit.
Het Museo Casa Enzo Ferrari heb ik niet bezocht, de Galleria Estense wel. En een lavanderia ook, in een populaire buitenwijk. Heel de zondag leek Modena een verlaten stad, tot ik tegen het eind van de namiddag na een mooi bezoek uit de Galleria Estense kwam, en een gelukkige menigte de straten van de stad veroverd had.
klik hier als je liever een PDF-bestand leest
Zum erstenmal überfällt mich eine Art von Unlust in dieser großen und schönen, flachgelegenen, entvölkerten Stadt. Dieselben Straßen belebte sonst ein glänzender Hof, hier wohnte Ariost unzufrieden, Tasso unglücklich, und wir glauben uns zu erbauen, wenn wir diese Stätte besuchen.
Ferrara, den 16. [Oktober 1786] nachts.
Van de Italiaanse steden die ik deze lente bezocht, was Ferrara de enige die op Goethe’s Italienische Reise had gelegen: We denken ons te kunnen verheffen in de stad waar Ariosto ontevreden en Tasso ongelukkig was, en waaruit het glansrijke hof al lang is vertrokken.
Ik heb Goethe’s advies elders te gaan niet gevolgd.
De Lofoten — of waarom deze website Moskenes heet
gezegd (en bijna gehoord)
© 2024 moskenes.be
Thema gemaakt door Anders Noren — Boven ↑